De Snelle Identificatie (ID)-lijn is een snel proces dat ingericht is voor het uitvoeren van DNA-onderzoek in strafzaken. Na het insturen van een bemonstering van een spoor naar het NFI, weten politie en OM standaard al na drie werkdagen of er een overeenkomst is met het DNA-profiel van verdachte in een strafzaak, of met een persoon in de DNA-databank.
Waarom wordt hierbij een algoritme gebruikt?
Het NFI heeft als eerste forensisch instituut in de wereld, software ontwikkeld om het proces van een biologisch spoor tot en met DNA-rapportage te automatiseren. Tot op heden zaten altijd handmatige stappen in het proces. Door het snel geautomatiseerd onderzoeken kan een DNA-profiel uit een spoor van een plaats delict worden afgeleid. Met dat DNA-profiel kan automatisch worden vergeleken met personen die binnen de strafzaak bekend zijn of in de DNA-databank zijn opgenomen. Hierdoor kan sneller gestart worden met het gericht opsporen van mogelijk betrokken personen. Als je sneller weet wie een mogelijke verdachte is – of juist niet –, kan dat gevolgen hebben voor de tactische keuzes in het onderzoek en leidt dit tot een sneller en efficiënter opsporingsonderzoek en het sneller aanhouden van verdachten.
De Snelle ID-lijn bestaat uit een reeks software componenten welke ook onderdeel zijn van het handmatige traject voor het doen van DNA-onderzoek. Het betreft een automatisering waarin geen kunstmatige intelligentie is toegepast. Het proces omvat het analyseren van een DNA-profiel uit een aangeleverd spoor en een vergelijking van het DNA-profiel met het DNA-profiel van personen binnen de zaak of met profielen in de DNA-databank, en het automatisch opstellen en versturen van een rapport met de resultaten. Het gehele proces wordt door mensen gemonitord. De automatische stappen maken gebruik van regels welke zijn opgesteld na grondig onderzoek aan en validatie van zowel de losse software componenten als het gehele proces. Politie en OM ontvangen de gegevens en combineren die met andere informatie uit de strafzaak. Het snelle ID-lijn proces is ook in de strafrechtketen (met OM en politie) succesvol getest in de regio Rotterdam. Vervolgens zijn andere districten van de regio Rotterdam aangesloten en momenteel wordt het Snelle ID-lijn proces beschikbaar gesteld aan andere politie en OM regio’s.
De gebruikte data is afkomstig van een gevonden spoor. Hiervan wordt een DNA-profiel opgesteld. Met dit profiel wordt gezocht naar DNA-profielen van personen in de strafzaak en/of in de DNA-databank, om vast te stellen of er overeenkomstig DNA-profiel aanwezig is, en zo ja van wie. Ben je niet betrokken bij de betreffende strafzaak, of is je DNA-materiaal niet afgenomen en je DNA-profiel niet opgenomen in de DNA-databank, dan zijn er geen gegevens over jou bekend en kunnen deze dus ook niet gebruikt worden.
Hoewel het hele proces, dat de Snelle ID-lijn beslaat, is geautomatiseerd monitoren de deskundigen van het NFI het proces. Indien nodig grijpen ze in. Je kan het vergelijken met de automatische piloot in een vliegtuig. Daarbij krijgt de piloot/deskundige alle benodigde informatie en blijft daarmee eindverantwoordelijke van het proces. Zo gaat dat ook in de snelle ID-lijn. Na het versturen van het geautomatiseerde rapport naar politie en OM wordt het resultaat ook door politie en OM bekeken en beoordeeld. Op basis hiervan kan deze informatie worden betrokken in het maken van tactische keuzes. Bijvoorbeeld vluchtige gegevens zoals camerabeelden en zendmastgegevens kunnen gerichter worden opgevraagd als je eerder weet naar wie je mogelijk op zoek bent.
Voordat de Snelle ID-lijn in gebruik is genomen, heeft er uitgebreid onderzoek plaatsgevonden gebruikmakend van test data en uitvoerige monitoring in een proefperiode van acht maanden. Alleen gegevens die bij het strafproces mogen worden betrokken zijn beschikbaar voor de Snelle ID-lijn, net zoals in het standaard proces van DNA-onderzoek. Pas als er een overeenkomst wordt gevonden met een persoon, zijn de persoonsgegevens van de persoon waarvan het spoor afkomstig kan zijn bekend. Deze data is, zoals gebruikelijk, alleen beschikbaar voor personen betrokken bij de strafrechtelijke opsporing en vervolging.
Als u vragen heeft over de toepassing van dit algoritme, of over algoritmen in het algemeen, neem dan contact op met het NFI via het algemeen contactformulier.
Journalisten met vragen over de toepassing van dit algoritme, kunnen contact opnemen met de persvoorlichters van het NFI.
De toepassing van dit algoritme is gebaseerd op het Wetboek van Strafvordering.
