Toxicologie is de wetenschap die ongewenste en schadelijke effecten van chemische stoffen in het menselijke lichaam bestudeert. Strafrechtelijk gezien wordt toxicologisch onderzoek verricht in geval van niet-natuurlijk overlijden zoals moord, zelfmoord of euthanasie, rijden onder invloed en bedwelming.
Een voorbeeld: onder invloed?
Uit een brandend pand is vanaf de tweede verdieping een man door een raam gesprongen en op zijn hoofd neergekomen. Zijn vrouw vindt hem in de tuin en krijgt geen contact met hem. Op weg naar het ziekenhuis overlijdt de man. Zijn vrouw vertelt de politie dat de man gedronken heeft en vermoedelijk ook drugs heeft gebruikt. In het ziekenhuis worden een bloed- en urinemonster afgenomen, die naar het NFI worden gestuurd voor onderzoek.
Strafrechtelijk gezien wordt toxicologisch onderzoek verricht in geval van niet-natuurlijk overlijden zoals moord, zelfmoord of euthanasie, rijden onder invloed en bedwelming.
Onderzoeksvragen
- Zijn in het lichaam van de man drugs en alcohol te vinden?
- Wat is de concentratie van drugs en alcohol in het lichaam?
- Wat is het effect hiervan?
- Kan de concentratie drugs en alcohol hebben bijgedragen aan het overlijden of het overlijden verklaren?
Breed en gericht onderzoek
Vrijwel altijd doet de forensisch toxicoloog eerst breed verkennend onderzoek naar onder andere veel voorkomende drugs en geneesmiddelen.
Met gevoelige meetapparatuur, zoals LC-MS/MS en GC-MS, doet hij gericht onderzoek naar specifieke stoffen. Aan de hand van de resultaten weet de toxicoloog welke stoffen in welke concentraties aanwezig zijn en kan hij een uitspraak doen over de effecten.
Mogelijke uitkomsten
- In het lichaamsmateriaal van de man zijn hoge concentraties alcohol aangetoond.
- In het lichaamsmateriaal van de man is een hoge concentratie cocaïne gevonden.
- Het bewustzijn en het gedrag van de man kan zijn beïnvloed door de aanwezigheid van de alcohol en drugs.
- Op grond van de gemeten concentratie van alcohol en drugs, is het waarschijnlijk dat de alcohol en drugs hebben bijgedragen aan het overlijden van de man. Met zekerheid is dat niet te zeggen omdat deze hoge alcohol- en drugsconcentraties soms ook worden gemeten bij personen die dit overleefden.