Bij veel misdrijven, zoals inbraken, aanrijdingen, en vernielingen, is sprake van glasbreuk. De glasonderzoekers van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) kijken of er een verband is tussen het glas op de kleding van verdachten en het glas van de gebroken ruiten of glazen voorwerpen. Dit wordt vergelijkend glasonderzoek genoemd.
Bij het breken van glas ontstaan grotere en kleinere scherven, tot minuscuul kleine glasdeeltjes toe. Scherfjes glas en kleine glasdeeltjes kunnen zich vastzetten in de kleding en schoenen.
Het NFI verricht verschillende soorten glasonderzoek:
- vergelijkend glasonderzoek
- hoe een ruit is gebroken, bijvoorbeeld door geweld of door brand
- of (bij geweld) een ruit van binnenuit of van buitenaf is gebroken
- welke auto (merk, bouwjaar, type) een stukje koplampglas bij een aanrijding heeft achtergelaten
Een voorbeeld: overval op een warenhuis
Bij een overval op een warenhuis worden de ruit van de winkeldeur en een aantal vitrines kapotgeslagen. Korte tijd later worden drie verdachten aangehouden. De politie neemt de kleding en schoenen van de verdachten in beslag en stuurt deze met de moker die in de auto van één van de verdachten is gevonden en de monsters van de gebroken deurruit en vitrines (‘referentieglas’) naar het NFI voor een vergelijkend glasonderzoek.
Overeenkomst tussen vergeleken glasdeeltjes kan daarom een grote bewijswaarde hebben.
Glasdatabank
De politie en het Nederlands Forensisch Instituut hebben in de afgelopen jaren een glasdatabank opgezet, waarmee glassplinters kunnen worden gelinkt aan verdachten en delicten. Daardoor konden verdachten in meerdere zaken in verband worden gebracht met zaken die al een langere tijd onopgelost bleven.
Het is voor de politie altijd zinvol om kleding in te sturen, zelfs als er geen glas met het blote oog zichtbaar is. Het glas kan er wel degelijk zitten. Het kleinste glasdeeltje dat met de apparatuur gemeten en geanalyseerd kan worden is ongeveer een tiende millimeter.
Welke vragen kan de onderzoeker beantwoorden?
- Bevinden zich glasdeeltjes op de kleding of schoenen van een verdachte?
- Is er een verband tussen het glas op de kleding en het glas van de gebroken ruit?
- Is de moker door een bepaalde ruit heen gegaan?
Welke onderzoeksmethoden gebruikt de onderzoeker?
- verzamelen van glasdeeltjes (‘vreemd glas’) van bijvoorbeeld kleding van verdachten door uitkloppen
- veiligstellen van glasdeeltjes uit de daarbij gemaakte ‘stofmonsters’: dat zijn de monsters die de onderzoeker verkrijgt bij uitkloppen van kleding, waarna hij daar weer de glasdeeltjes uit haalt
- visuele vergelijking van ‘vreemd glas’ en ‘referentieglas’ (kleur, dikte)
- vergelijking brekingsindex van beide met behulp van GRIM 3
- vergelijking van beide op elementsamenstelling, met laser ablatie inductief gekoppeld plasma massaspectrometrie (LA-ICPMS)
Wat zijn mogelijke uitkomsten van glasonderzoek?
De bij het vergelijkend glasonderzoek gebruikte combinatie van brekingsindex en elementsamenstelling is zeer discriminerend. Overeenkomst tussen vergeleken glasdeeltjes kan daarom een grote bewijswaarde hebben. Verschil tussen vergeleken glasdeeltjes leidt overigens ook tot een krachtige uitkomst, namelijk dat het vergeleken glas niet van dezelfde gebroken ruit of van hetzelfde gebroken voorwerp kan komen.