@NFI Magazine: Tien jaar na MH17

Het was een licht bewolkte zomerdag. De inzittenden van de vlucht MH17 van Malaysia Airlines deden hun gordels vast, stuurden nog snel een appje naar familie en vrienden en wensten elkaar een goede reis. Het vliegtuig vertrok vanaf Schiphol, met Kuala Lumpur als bestemming. Niets wees erop dat deze 17 juli 2014 een gitzwarte bladzijde zou worden in de geschiedenis van Nederland. Toen gebeurde het onvoorstelbare: de vlucht stortte neer in Oekraïne. Alle 298 inzittenden kwamen om het leven.

Tien jaar na MH17: een terugblik

Hoe kwam het dat het vliegtuig MH17 op 17 juli 2014 neerstortte in Oekraïne? Was het een ongeluk, zat er een bom in het vliegtuig of werd het vliegtuig neergeschoten door een straaljager of een raket? Bij het strafrechtelijk onderzoek werden alle opties opengehouden door forensisch microsporendeskundigen Erwin Vermeij en Peter Zoon van het NFI.

‘Dit onderzoek naar microsporen blijft je altijd bij’

Hoe kwam het dat het vliegtuig MH17 op 17 juli 2014 neerstortte in Oekraïne? Forensisch microsporendeskundigen Erwin Vermeij en Peter Zoon vonden tijdens de triage en in de bagage van MH17 metaaldeeltjes die niet uit het vliegtuig afkomstig waren. Die deeltjes waren belangrijke sporen om uiteindelijk te kunnen achterhalen wat er met de MH17 gebeurd kon zijn.

‘Het deed me denken aan een James Bond film’

Microsporendeskundigen van het NFI troffen metaaldeeltjes aan in de lichamen van de bemanningsleden en in de wrakstukken van de MH17. De deeltjes lijken afkomstig te zijn uit een ontplofte BUK-raket. Om dat te onderzoeken, was het nuttig om een BUK-raket in een gecontroleerde situatie te laten ontploffen. 

‘Ik poetste de explosievenresten met een tandenborstel van mijn schoenen'

Van de Voorde is na de ramp met vlucht MH17 als sectiefotograaf in de kazerne in Hilversum aanwezig om de lichamen, letsels en mogelijk bewijs te fotograferen. In de kazerne is een ‘forensische straat’ ingericht waar NFI’ers lichaamsvreemde deeltjes uit de lichamen verzamelen omdat die mogelijk van waarde zijn als bewijs in de strafzaak. Het is Van de Voorde die alles tot in detail vastlegt.

Ruud legde als sectiefotograaf alle slachtoffers vast

Forensisch adviseur Charles van der Heide probeerde na de ramp met vlucht MH17 overzicht te houden te midden van de hectiek en het verdriet. Hij herinnert zich lange, warme dagen vol heftige beelden. “Ik kan die nog haarscherp terughalen. Zoals bodybags waar resten van meerdere personen in zaten. Ook kinderen.”

'De impact van een stoet met zoveel lijkwagens was gigantisch'

Van alle slachtoffers die al in Hilversum geïdentificeerd zijn, is bij het NFI een DNA-profiel gemaakt om maar de minste twijfel uit te sluiten of om te bevestigen. DNA-deskundigen en labmedewerkers werden geleefd in de maanden na de ramp. Steun vonden ze bij elkaar en bij collega’s met wie ze aan de zaak hebben gewerkt. “We verwerkten tachtig complexe samples per dag. Die aantallen hebben we normaal niet eens in een jaar tijd”

Knuffels en tandenborstels van slachtoffers onderzocht voor identificatie

Is het lanceersysteem Buk-Telar op de foto’s en video’s dezelfde als het Openbaar Ministerie op het oog heeft? Zijn er in de beelden van het konvooi met militaire voertuigen sporen van manipulatie te vinden? Beelddeskundigen van het NFI gingen een jaar na de ramp met vlucht MH17 aan de slag met deze complexe onderzoeksvragen.

Was de video met de Buk-Telar gemanipuleerd?