Ed van Zalen acting vice-chairman Technical Working Group Forensics, OPCW
De OPCW (the Organisation for the Prohibition of Chemical Weapons) heeft Ed van Zalen gevraagd om als acting vice-chairman zitting te nemen in de Technical Working Group Forensics (TWG Forensics). Hierbij is door de OPCW met name gekeken naar kennis en ervaring die het afgelopen decennium bij het NFI is ontwikkeld en opgedaan op het gebied van CBRN forensics (Chemische, Biologische, Radiologische en Nucleaire stoffen).
Het Nederlands Forensisch Instituut is via Buitenlandse Zaken, van meet af aan betrokken geweest bij de ontwikkelingen van de OPCW. En heeft ondersteuning geboden door de OPCW inspecteurs te trainen op forensic awareness, het ontwikkelen van forensisch technische procedures en het adviseren over de bemonsteringsmaterialen.
Uitbreiding met opsporingstaken
Omdat het werk van de OPCW is uitgebreid met opsporingstaken is de werkgroep Technical Working Group Forensics (TWG) opgericht (als onderdeel van de Scientific Advisory Board). Deze TWG heeft als doel de OPCW meer bewust te maken van forensische onderzoeksmogelijkheden en het ontwikkelen van Standard Operating Procedures die noodzakelijk zijn voor het onderzoek ter plaatse.
En het ontwikkelen van een mechanisme om forensische laboratoria in te kunnen zetten voor traditionele sporen, naast de aangewezen laboratoria voor het karakteriseren van de chemische wapens.
De TWG Forensics heeft een mandaat van 2 jaar (tot 31 december 2019).
Het gebruik van chemische wapens in Syrië en Irak waren voor de VN aanleiding om de OPCW assistentie te vragen bij het onderzoek.
Van inspectie naar onderzoek
Tot voor kort bleven de activiteiten van de OPCW beperkt tot het doen van inspecties. Echter de oorlogen in zowel Syrië als Irak, waarbij door verschillende partijen chemische wapens zijn gebruikt, zijn voor de Verenigde Naties aanleiding geweest om aan de OPCW assistentie te vragen bij het onderzoek naar het vermeend gebruik van chemische wapens in die regio.
Dit ter voorbereiding op een mogelijk internationaal tribunaal. De OPCW werkt daarbij nauw samen met de VN Veiligheidsraad (waarvan Nederland deze maand voorzitter is).
Over OPCW
De OPCW is opgericht in 1997 met het in werking treden van de Chemical Weapon Convention (CWC). De CWC is door 192 landen ondertekend en in uitvoering gebracht. In de afgelopen 20 jaar zijn onder toezicht van de OPCW ongeveer 96% van de chemische wapens voorraden bij de lidstaten geruimd. Dit is niet alleen een inspanning geweest van de lidstaten maar ook van de industrie, de wetenschap en de maatschappij.
Het uitvoeren van de afspraken uit de CWC is een van de meest succesvolle ontwapeningsverdragen en de OPCW heeft voor haar activiteiten in 2013 de Nobel prijs voor de Vrede gekregen.