Verwisseling DNA-monster uit 2008 ontdekt
Een administratieve verwisseling van twee DNA-monsters in 2008 heeft ertoe geleid dat een 25-jarige Utrechter ten onrechte schuldig is bevonden aan drie autokraken. Hij heeft hiervoor in totaal drie dagen in voorarrest gezeten en een werkstraf van 90 uur uitgevoerd. Het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) heeft direct na deze constatering actie ondernomen. Tijdens een zeer uitgebreide interne controle zijn geen verdere verwisselingen aan het licht gekomen.
In een gesprek met de betrokkene heeft de algemeen directeur van het NFI persoonlijk zijn excuses aangeboden. Het NFI betreurt de verwisseling ten zeerste en heeft ook aangegeven bereid te zijn de geleden schade te compenseren.
DNA-onderzoek in 2008
In 2008 is tijdens een politieonderzoek in Leeuwarden bij twee verdachten DNA afgenomen. Deze wangslijmvliesmonsters zijn door de politie voor analyse verzonden naar het NFI. Tijdens de verwerking van deze monsters zijn bij het NFI de NFI-stickers met identiteitszegels van deze twee verdachten verwisseld. Hierdoor is het DNA-profiel van de Utrechter in de DNA-databank voor strafzaken opgenomen als het DNA-profiel van de andere verdachte en andersom. Als gevolg hiervan zijn de sporen die werden veiliggesteld bij drie autokraken aan de verkeerde persoon gekoppeld.
Ontdekt door nieuwe bemonstering
De verwisseling kwam in juli 2014 aan het licht toen in een ander politieonderzoek opnieuw DNA van de Utrechter werd afgenomen. Deze DNA-bemonstering is ook voor onderzoek verzonden naar het NFI. Bij de analyse ervan is de verwisseling ontdekt. Het NFI heeft dit direct gerapporteerd aan het Openbaar Ministerie.
Meer verwisselingen uitgesloten
Het protocol waaronder de verwisseling is opgetreden, was in werking van januari 2008 tot juni 2009. De ruim 2.000 zaken die dit betrof zijn door het NFI uitgebreid gecontroleerd. Hierbij zijn geen afwijkingen aangetroffen. Met ingang van juni 2009 heeft het NFI de werkwijze veranderd en is het protocol aangepast. Er wordt sindsdien uitsluitend nog gewerkt met de identiteitszegel die al extern door de politie is aangebracht. Daardoor zijn dergelijke verwisselingen bij het NFI niet meer mogelijk.
Aanpassing DNA-databank voor strafzaken
Direct na de ontdekking is het juiste DNA-profiel gekoppeld aan de juiste sporen in de DNA-databank voor strafzaken. De DNA-sporen die in eerste instantie aan de Utrechter gekoppeld waren en betrekking hadden op de onterechte veroordelingen, zijn uit de DNA-databank verwijderd.