NFI laat interpretatie rapporten onderzoeken
Het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) heeft het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving (NSCR) opdracht gegeven onderzoek te doen naar hoe DNA-rapportages door opdrachtgevers worden geïnterpreteerd.
Invloed taalgebruik en achtergrondinformatie
Het onderzoeksrapport bestaat uit twee delen. In het eerste deel wordt onderzocht welke factoren de begrijpelijkheid en inzichtelijkheid van een DNA-rapportage bepalen en hoe deze factoren kunnen worden beïnvloed. Hierbij wordt gekeken naar de invloed van begrijpelijker taalgebruik enerzijds en het toevoegen van extra achtergrondinformatie anderzijds.
Publicaties en vakbijlagen
Uit het onderzoek blijkt dat verdere vereenvoudiging van het taalgebruik de begrijpelijkheid van een DNA-rapportage niet vergroot. De begrijpelijkheid wordt wel enigszins vergroot door het toevoegen van achtergrondinformatie over de doorlopen onderzoeksfasen. Om die reden verstrekt het NFI bij het merendeel van haar onderzoeksrapporten een vakbijlage of informatieblad.
Daarnaast heeft het NFI publicaties als ‘De Essenties van forensisch biologisch onderzoek’ en ‘Forensisch DNA-onderzoek in de (strafrecht)praktijk’ uitgegeven waarin de verschillende aspecten van het forensisch DNA-onderzoek uitgebreid worden toegelicht.
DNA-kennis leidt tot begrip
De resultaten van het onderzoek laten een positief verband zien tussen de mate waarin respondenten over DNA-kennis beschikken en het begrip van een DNA-rapport. Het lezen van DNA-literatuur en ervaring in het lezen van rapporten gaat samen met een groter begrip. Deze resultaten benadrukken daarmee het belang van permanente educatie op het gebied van interpretatie.
Bij het NFI verzorgt de NFI Academy de overdracht van kennis en expertise aan diverse doelgroepen, waaronder politie en justitie. Het NFI heeft zo’n veertig onderzoeksgebieden. Cursussen kunnen daardoor een breed karakter hebben, of juist inzoomen op een specifiek thema, zoals DNA-onderzoek of NFI-rapportages.
Prosecutor’s fallacy
Verder wordt in het onderzoek de prosecutor's fallacy genoemd. Dit is een bekende valkuil, een 'als-dan redenatie' die lastig blijkt voor politie en justitie. Maar ook hier blijkt dat personen die meer weten over DNA-onderzoek of het boek ‘De Essenties van forensisch biologisch onderzoek’ hebben gelezen hier minder moeite mee hebben.
Rol scenario’s en hypothesen
In het tweede deel van het onderzoek staat de rol van scenario’s en hypothesen bij forensisch DNA-onderzoek centraal. Er wordt geconstateerd dat politie, justitie en het NFI geen eenduidige definitie van de begrippen ‘scenario’s’ en ‘hypothesen’ hanteren. In het onderzoeksverslag is een schematisch overzicht opgenomen dat de samenhang tussen scenario’s en hypotheses weergeeft. Het NFI zet zich in om met behulp van dit schema uniformiteit te bereiken in communicatie met politie en justitie.
Welke informatie is relevant
Informatie over wat er waar is gebeurd, zogenaamde scenario-informatie, kan een DNA-onderzoeker onbedoeld in een bepaalde richting ‘sturen’. Anderzijds is het soms noodzakelijk dat een DNA-onderzoeker over bepaalde informatie beschikt om het juiste onderzoek uit te voeren en de juiste sporen te vinden.
Informatiebehoefte specificeren
Het advies aan het NFI is om in de forensische intakegesprekken af te stemmen welke informatie noodzakelijk is voor het onderzoek en welke informatie niet gecommuniceerd wordt naar de DNA-deskundigen. Het NFI zal aan dit advies aandacht besteden. Forensische intakegesprekken zijn gesprekken die het NFI voorafgaand aan grote onderzoeken met de opdrachtgevers voert.
Formulering onderzoeksvragen aanscherpen
Uit het onderzoek blijkt dat het formuleren van onderzoeksvragen door politie en justitie aanscherping behoeft. Meer voorlichting geven aan politie en justitie over de randvoorwaarden waaraan een onderzoeksaanvraag moet voldoen, is een van de aanbevelingen. Evenals het ontwikkelen van DNA-aanvraagformulieren die meer richting geven aan de formulering van de onderzoeksaanvraag.
Digitale producten- en dienstencatalogus
Het NFI lanceerde onlangs MijnNFI. Met deze applicatie kunnen ketenpartners digitaal de producten- en dienstencatalogus van het NFI raadplegen. Ook kunnen ze in MijnNFI zien hoeveel onderzoeken ze nog kunnen bestellen bij het NFI en wat de status van een onderzoek is. MijnNFI wordt dagelijks geactualiseerd. Veranderingen in de producten- en dienstencatalogus kunnen snel worden doorgevoerd waardoor het NFI optimaal kan inspelen op vragen van opdrachtgevers. MijnNFI heeft als doel tegemoet te komen aan de behoefte van de klant om hun onderzoeksaanvraag specifieker te formuleren.
Begeleidingscommissie
Bij het onderzoek was een begeleidingscommissie aanwezig bestaande uit medewerkers van het NFI, het NSCR en onafhankelijke leden.