DNA-verwantschapsonderzoek in Vaatstra-zaak van start

Zaterdag 29 september 2012 startte het grootschalig DNA-verwantschapsonderzoek in de zaak Vaatstra. Het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) verricht het DNA-onderzoek.

Het DNA-profiel van de dader in deze zaak is bekend, maar omdat het niet voorkomt in Nederlandse en buitenlandse DNA-databanken, is de dader zelf niet bekend. Met het DNA-verwantschapsonderzoek zal nu worden geprobeerd om familieleden van de dader te vinden, door het DNA-profiel van de dader te vergelijken met het DNA van mannen uit de omgeving van het misdrijf.

Anoniem

8080 mannen uit de omgeving van de plaats van het misdrijf zijn daarom gevraagd vrijwillig mee te doen aan het onderzoek. Zij zijn geen verdachten in deze zaak. De politie haalt bij deze mannen een wattenstaafje langs de binnenkant van de wangen, waarna deze wattenstaafjes anoniem, voorzien van een code, naar het NFI in Den Haag gaan.

Twee stappen

Het onderzoek bij het NFI kent twee stappen:

  1. Er wordt een Y-chromosomaal DNA-profiel van de mannen gemaakt. Dit is een DNA-profiel van het DNA dat alleen bij mannen voorkomt. Mannen die hetzelfde Y-chromosomale DNA-profiel hebben als de dader, kunnen familie van de dader zijn. Mannen met een ander Y-chromosomaal DNA-profiel zijn geen familie van de dader.

  2. Van de mannen met hetzelfde Y-chromosomale DNA-profiel als de dader wordt vervolgens ook een DNA-profiel gemaakt van het hele DNA. Hiermee kunnen DNA-deskundigen nog nauwkeuriger zien of, en in hoeverre, de mannen verwanten van de dader kunnen zijn. Het kan gaan om een broer of neef, maar bijvoorbeeld ook om een verre gemeenschappelijke voorvader.

Als uit het onderzoek blijkt dat iemand een vader, zoon, broer of neef van de dader kan zijn, verstrekt het NFI deze informatie aan de politie en het Openbaar Ministerie. De politie zoekt uit of deze man daadwerkelijk familie is van de dader.

Vernietigd

Na het onderzoek worden het afgenomen DNA, de DNA-profielen en de hieruit verkregen informatie vernietigd. 

Het DNA en de DNA-profielen van de deelnemende mannen worden alleen gebruikt voor het DNA-verwantschapsonderzoek in deze zaak. Ze worden niet gebruikt bij het onderzoek naar andere misdrijven of overtredingen en niet opgenomen in, of vergeleken met de profielen in een DNA-databank.

De DNA-profielen zeggen alleen of mensen familie van elkaar kunnen zijn. Informatie over bijvoorbeeld ziektes of levensverwachting is niet uit de DNA-profielen te halen. 
 

Tijdsduur

Het totale onderzoek zal vijf tot zes maanden duren. Doordat gebruik wordt gemaakt van de moderne robotstraat van het NFI die het afgenomen DNA bijna volledig automatisch verwerkt, gaat het onderzoek niet ten koste van andere zaken die het NFI onderzoekt.