Binnen zes uur een DNA-profiel
DNA-onderzoek kan nu binnen zes uur leiden tot een DNA-profiel, een vergelijking met de Nederlandse DNA-databank voor strafzaken en een rapportage voor politie en justitie. Het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) heeft samen met de Dienst Nationale Recherche van het KLPD deze snelle variant van DNA-onderzoek (‘DNA-6 uur’) ontwikkeld. Deze snelheid is uniek in de wereld.
Snelheid is vaak cruciaal in opsporingsonderzoek. In geval van kidnapping of nationale veiligheid telt iedere minuut. DNA-onderzoek kan dan een belangrijke rol spelen bij de snelle opsporing van personen.
Wanneer DNA-6 uur?
DNA-6 uur is toepasbaar in zaken waarbij een antwoord binnen zes uur belangrijk is, zoals bij tijdsgerichte bedreigingen ('morgen zal bij dat evenement een bom ontploffen'), ontvoering en daarmee levensgevaar, en kans op herhaling van bijvoorbeeld een levensdelict.
Hierbij speelt een rol dat het traject alleen ingezet kan worden bij kansrijke sporen afkomstig van één persoon. Kansrijke sporen zijn bloed, speeksel en sperma, en dan in de vorm van bij voorbeeld wattenstaafjes, peuken, kauwgom of tissues. Omdat de geschikte sporen slechts DNA van één persoon mogen bevatten, zijn zedenzaken vaak minder geschikt.
Tijdwinst
Tijdwinst wordt behaald door een speciaal ontwikkeld reactiemengsel en het gebruik van speciale apparatuur, waardoor de reactie vier keer zo snel verloopt. Normaal moet de onderzoeker het DNA isoleren en bepalen hoeveel DNA er aanwezig is voordat aan de reactie begonnen wordt. Met DNA-6 uur past de onderzoeker de forensische analyse rechtstreeks toe op het spoor, wat veel tijd bespaart. Om dat mogelijk te maken, is het reactiemengsel flink aangepast.
Het NFI kent verschillende levertijden voor verschillende type DNA-onderzoeken, afhankelijk van de spoed en complexiteit van de zaak en het spoor. Het snelste onderzoek tot nu toe duurt 48 uur.
Sturingsinformatie en DNA-databank
Doordat een andere methode van DNA-onderzoek gebruikt wordt, is het DNA-6 uur onderzoek weliswaar sneller, maar zijn de resultaten niet altijd geschikt voor hele stellige uitspraken. Dit type onderzoek is sturingsinformatie voor verder onderzoek door politie en justitie. Het DNA-profiel dat gemaakt wordt in het DNA-6 uur-traject is een profiel gericht op het verkrijgen (of uitsluiten) van een naam, waarbij snelheid cruciaal is. De bijbehorende rapportage is daarom beknopt, maar gebaseerd op een betrouwbaar profiel dat eenmalig vergeleken is met de DNA-profielen van personen in de DNA-databank voor Strafzaken. Dit profiel wordt niet opgenomen in de databank.
Tegelijk met het DNA-6 uur-traject wordt ook het reguliere 48-uurs-spoedtraject ingezet, dat een standaardprofiel oplevert dat eventueel later opgenomen kan worden in de DNA-databank voor Strafzaken. Dit 48-uurs DNA-onderzoek wordt afgesloten met een uitgebreid rapport. Door de twee trajecten tegelijk te starten, gaat geen tijd verloren als het celmateriaal toch niet geschikt blijkt voor het 6-uursonderzoek.