Internationale forensische samenwerking onvoldoende
In internationaal verband ontbreken forensisch bewustzijn en een samenwerkingstructuur. Hierdoor worden kansen gemist om misdaden te voorkomen, daders te vervolgen en onschuldigen van blaam te zuiveren.
Misdaad, oorlogen en natuurrampen houden niet op bij landsgrenzen. Forensisch onderzoek in een internationale context vereist internationale samenwerking en afstemming. De afgelopen jaren is veel werk gestoken in de internationale samenwerking op het gebied van wetenschap, maar relatief weinig in operationele samenwerkingsverbanden en training, oefening en opleiding. Gevolgen hiervan zijn onder andere het verlies van essentiële sporen en beïnvloeding van de rechtsgang.
Het Nederlands Forensisch Instituut organiseert op 1 en 2 juli daarom over dit thema een congres (Crossing borders: international forensics) met internationale sprekers van onder andere de Verenigde Naties en Interpol.
Justice Rapid Response
Demissionair Minister van Justitie Hirsch Ballin en burgemeester van Den Haag Van Aartsen onderstreepten tijdens het congres de noodzaak tot internationale samenwerking en de bijdrage die forensisch onderzoek daaraan kan leveren. De minister ondersteunt de medewerking van het NFI aan het mondiale Justice Rapid Response initiatief en riep de congresgangers op om dit initiatief verder te ontwikkelen.
Het Justice Rapid Response (JRR) heeft als doel om snel hoogwaardige forensische expertise op de locatie van een aanslag of ramp waar ook ter wereld aan te kunnen bieden. Diverse landen werken daar aan mee maar de forensische component is onderbelicht. Het NFI zal het JRR zijn diensten aanbieden en zal daarnaast vanaf september forensische opleidingen voor het JRR gaan leveren.
De Canadese JRR-coördinator Andras Vamos-Goldman bevestigde dit laatste tijdens het NFI-congres. Het NFI hield bij monde van directeur Kees Möhring een pleidooi voor een grotere betrokkenheid van de Verenigde Naties bij JRR.
Forensic awareness
Kees Möhring, directeur Externe relaties van het NFI: “Forensic awareness, forensisch bewustzijn, is onvoldoende aanwezig bij internationale organisaties. Het ontbreekt aan kennis over forensisch onderzoek en mogelijkheden waardoor op belangrijke momenten veel tijd en cruciale sporen verloren gaan.
Het is absoluut noodzakelijk om in internationaal verband meer aandacht te besteden aan forensic intelligence, het onderzoek op de plaats delict en bewijsvoering in de rechtszaal. Een slordige behandeling van de plaats delict, onvoldoende gebruik maken van de analysemogelijkheden van internationaal dataverkeer en ontoereikend forensisch bewustzijn in de rechtszaal kunnen het verschil maken tussen opgeloste en niet opgeloste misdaden, maar ook tussen schuldig en onschuldig.” Het NFI neemt verschillende initiatieven om te komen tot slagvaardige operationele samenwerking bij internationale calamiteiten en werkt daarbij samen met JRR, Interpol en de Verenigde Naties.
In de hele strafrechtsketen is verhoging van forensic awareness nodig. Het NFI vraagt hiervoor regelmatig de aandacht van politie, Openbaar Ministerie, Rechterlijke macht en advocatuur. Advocaat en hoogleraar mr. Geert-Jan Knoops, spreker bij het congres: "Forensic awareness wordt voor de internationale strafrechtadvocatuur steeds belangrijker. Het zou goed zijn als er een internationaal register komt voor forensische deskundigen, vergelijkbaar met het Nederlands Register voor Gerechtelijk Deskundigen in Nederland.”
Ook Interpol ondersteunt de noodzaak tot internationale forensische awareness. David Asante-Apeatu van Interpol, Directeur Recherche Interpol: "Voor internationale politiesamenwerking is het delen van informatie van groot belang. Dat geldt zeker ook voor forensische informatie".
NFI congres Crossing borders: international forensics
Het NFI congres Crossing borders: international forensics heeft als doel problemen die er zijn op het gebied van internationaal forensisch zaakonderzoek te benoemen en draagvlak te creëren bij betrokken organisaties voor het optimaliseren van internationaal forensisch zaakonderzoek door internationale samenwerking.